Pracodawca ma obowiązek określić w umowie o pracę wynagrodzenie za pracę przysługujące pracownikowi wraz ze wskazaniem jego poszczególnych składników.

W sytuacji gdy wynagrodzenie pracownika określone zostanie w sposób nieskomplikowany, np.: jako wynagrodzenie zasadnicze określone stałą stawką miesięczną, 10% premia, dodatek stażowy określony procentem w zależności od lat pracy, pracownik może łatwo obliczyć jego wysokość. Problem pojawia się najczęściej w przypadku wynagrodzenia określonego stawką godzinową i zmiennych składników, np.: dodatkowego wynagrodzenia za pracę w porze nocnej, wynagrodzenia z dodatkiem za pracę w godzinach nadliczbowych czy premii uznaniowej. Kłopotliwe dla pracownika może być też wyliczenie spodziewanej pensji, gdy był nieobecny w pracy z powodu choroby lub w przypadku dokonania potrącenia z jego wynagrodzenia za pracę.

Dlatego przepisy prawa pracy dają zatrudnionemu możliwość ustalenia, w jaki sposób zostało naliczone jego wynagrodzenie. Pracownik ma prawo żądać udostępnienia do wglądu dokumentów, na których podstawie zostało obliczone jego wynagrodzenie, a pracodawca ma obowiązek udostępnić mu takie dokumenty. Obowiązek ten spoczywa na pracodawcy bez względu na stan zatrudnienia, opracowanie regulaminu wynagradzania precyzyjnie określającego składniki wynagrodzenia odpowiadające pracy na danym stanowisku oraz bez względu na przyjętą formę i sposób wypłaty wynagrodzenia. Pracownik może mieć wgląd m.in. do takich dokumentów, jak: regulamin wynagradzania (bądź układ zbiorowy pracy), indywidualna karta ewidencji czasu pracy, imienna karta (lista) wpłacanego wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą, harmonogram czasu pracy, lista obecności.

Pracodawca nie ma obowiązku wydawania pracownikom tzw. pasków płacowych, na których są wskazane poszczególne składniki wynagrodzenia przysługujące w określonej w danym miesiącu wysokości, uzależnionej od efektywności pracownika, jego obecności w pracy, rozkładu zmian itd.

Z praktyki wynika jednak, że wielu pracodawców wydaje pracownikom takie paski. Ma to na celu uniknięcie nieporozumień, dodatkowych pytań i wyjaśnień. Często obowiązek taki wynika z przepisów wewnątrzzakładowych: regulaminu pracy, regulaminu wynagradzania czy zakładowego układu zbiorowego pracy.

Pracodawca jest zobowiązany wydawać pracownikom (ubezpieczonym) co miesiąc na piśmie informacje w postaci imiennych raportów miesięcznych w celu ich weryfikacji, tzw. ZUS RMUA, które zawierają m.in.: wymiar czasu pracy, zestawienie należnych składek na ubezpieczenia społeczne w podziale na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, podstawę wymiaru i kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, z uwzględnieniem podziału na podmioty, które finansują składki, rodzaje i okresy przerw w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne, informacje o wypłaconych zasiłkach oraz wynagrodzeniach z tytułu niezdolności do pracy oraz o zasiłkach finansowanych z budżetu państwa.